Grupa: Administrator 
Posty: 329 #89241
Od: 2008-2-14
| Szkielety dwóch mężczyzn w jednym grobie odkryli archeolodzy we Wrocławiu na średniowiecznym cmentarzysku. Prawdopodobną przyczyną zgonu jednego z nich było złamanie podstawy czaszki i pęknięcie prawego kłykcia potylicznego, czyli skręcenie karku. Nad wyjaśnieniem zagadki podwójnego pochówku pracuje dr hab. Barbara Kwiatkowska, antropolog z Uniwersytetu Wrocławskiego. Na cmentarzysko datowane na XII-XIII wiek, a raczej niewielką jego część natrafiono w czasie niedawnych prac remontowych budynku tzw. starej plebani przy kościele św. Macieja.
Jedna z jam grobowych zawierała wspólny pochówek dwóch mężczyzn bez trumny. To dość nietypowe odkrycie zwróciło uwagę naukowców. "Średniowieczne pochówki dwóch mężczyzn w jednej jamie grobowej zdarzały się rzadko i pochodzą np. z cmentarzyska w Psarach i w Czersku" - przypomina dr hab. Kwiatkowska. Opisywany pochówek był znacznie uszkodzony i niekompletny. Osobnicy byli ułożeni na wznak w osi W-Z.
NAGŁA ŚMIERĆ - WYPADEK CZY PRZEMOC
Prowadzone przez Barbarę Kwiatkowską analizy antropologiczne wskazują, że czaszka jednego ze szkieletów ma cechy charakterystyczne dla mieszkańców wrocławskiego Ołbina z okresu wczesnego średniowiecza. Badania powoli odsłaniają także kulisy życia obydwu mężczyzn. U jednego z pochowanych (szkielet I) stwierdziła szczególnie interesujący przypadek ułożenia szkieletu w nienaturalnej pozycji. "Nadmierne przekręcenie głowy mężczyzny w lewo, poza linię lewego barku, pęknięcia kości oraz układ kręgów szyjnych są charakterystyczne dla rotacyjnego urazu kręgosłupa szyjnego i podstawy czaszki, tzw. skręcenia karku" - mówi.
Widoczny uraz pęknięcia czaszki i kłykcia potylicznego
"Takie ułożenie względem siebie czaszki i lewej strony obręczy barkowej nie mogło być wynikiem przemieszczeń post mortem, spowodowanych rozkładem tkanek miękkich pochowanego bez trumny osobnika. Zmiany mogły powstać przyżyciowo na skutek najprawdopodobniej urazu mechanicznego" - mówi dr hab. Kwiatkowska.
Wg antropolog przyczyna powstania tego urazu nie jest jednak możliwa do stwierdzenia. Mężczyzna mógł ulec wypadkowi, nie można także wykluczyć, że był ofiarą przemocy.
U drugiego osobnika (szkielet II) nie stwierdzono zmian pourazowych, nie można ich jednak także wykluczyć, choćby ze względu na zachowanie jedynie górne części szkieletu.
NISKI POZIOM HIGIENY JAMY USTNEJ
Wyniki analiz świadczą o prawdopodobnie gwałtownym zgonie pierwszego mężczyzny. Miał ok. 45-50 lat. Jak się okazuje życie drugiego z pochowanych było nawet o wiele krótsze - w czasie śmierci miał jedynie ok. 25-30 lat.
Dr hab. Kwiatkowska zainteresowała się także warunkami, w jakich żyli obydwaj mężczyźni. Ich ocenę przeprowadziła na podstawie standardowych wyznaczników stresu fizjologicznego, do których należą m.in. hipoplazja szkliwa i próchnica.
"Hipoplazja jest ubytkiem w normalnej grubości szkliwa, wynikającym z niepełnego wykształcenia warstwy szkliwnej zęba; powstaje na skutek zaburzeń chorobowych lub żywieniowych. Powstaje w okresie tworzenia się szkliwa na zębach mlecznych i stałych, jest więc wyznacznikiem stresów fizjologicznych występujących do ok. 6 roku życia. Przyczyną powstawania hipoplazji są przede wszystkim niedobory żywieniowe, brak magnezu, fosforu, fluoru, a także białek, oraz witamin A, C i D, a szczególnie brak wapnia. Powstawanie hipoplazji może wywołać także tzw. weaning stress - czyli przejście z karmienia mlekiem matki na inny rodzaj pożywienia i choroby wieku dziecięcego. Hipoplazja szkliwa wystąpiła u obu badanych osobników" - wyjaśnia.
Obydwaj "badani" cierpieli także na ból zębów. "Szczególnie zaawansowaną głęboką próchnicę stwierdzono u osobnika II. O trudnych warunkach higieny charakterystycznych dla okresu średniowiecza świadczyło także występowanie kamienia nazębnego u mężczyzny I - 1 stopień i II - 2 stopień" - wskazuje antropolog.
Co można powiedzieć o kontekście historycznym niezwykłego pochówku? "Zdaniem archeologów i historyków skręcenie karku przez jednego z mężczyzn można wiązać ewentualnie z okresem najazdu mongolskiego na Śląsk w I połowie XIII wieku. Jak podają źródła historyczne Mongołowie oblegali także Wrocław" - wyjaśnia dr hab. Kwiatkowska.
"Powstaje wobec tego pytanie: czy szczątki dwóch mężczyzn pochowanych we wspólnym grobie, z których co najmniej jeden zginął śmiercią gwałtowną, mogły być związane w jakiś sposób z najazdem mongolskim?" - dodaje.
źródło;int |
